Artikel uit het Visblad - Belangenbehartiging volgens de 'Arnhemse methode'
terug naar overzicht
Vrijdag, 10 november 2023
Vorig jaar werden sportvissers in Arnhem plotsklaps geconfronteerd met antisportvis maatregelen in het gemeentelijk coalitieakkoord. Om voor de hengelsport op te komen ging John Beijer (70), voorzitter van Hengelsportvereniging Elden, in gesprek met betrokken politici. Het uitgekiende proces dat hieraan voorafging staat inmiddels bekend als de Arnhemse methode.
In juni 2022 schrok John Beijer zich een hoedje toen hij in het coalitieakkoord van de gemeente Arnhem las dat ‘gemeentelijke visrechten die aflopen, niet meer worden verlengd’. Deze passage over de sportvisserij kwam hard aan. Niet alleen bij hem, maar ook bij tal van andere sportvissers in Arnhem – en zelfs tot ver daarbuiten. “Iedereen vroeg zich af hoe het zover had kunnen komen. We weten dat de Partij voor de Dieren sportvissen het liefst verbiedt, maar geen van de andere coalitiepartners – GroenLinks, D66, Arnhem Centraal, PvdA en Volt – nam tijdens de verkiezingscampagne een dergelijk standpunt in. Het is met name zorgelijk dat zij aanvankelijk ook meegingen in een visverbod.” Het toont volgens Beijer aan dat dit ook zomaar kan gebeuren in andere gemeenten waar de Partij voor de Dieren veel invloed heeft.
Lokale spreekbuis
De hengelsportverenigingen in Arnhem, Hengelsport Federatie Midden Nederland en Sportvisserij Nederland besloten hun krachten te bundelen. Bij de hengelsportfederaties en Sportvisserij Nederland werken adviseurs en belangenbehartigers om verenigingen te ondersteunen bij vraagstukken rond dierenwelzijn en om lobbyactiviteiten op gemeentelijk niveau te organiseren. Vanuit deze groep werd een team samengesteld om de zaak te analyseren, daar lering uit te trekken en een reactie te formuleren richting de Arnhemse politiek.
Voor dat laatste onderdeel werd een beroep gedaan op Beijer, die daar geen seconde over twijfelde. Als vooraanstaande lokale vertegenwoordiger van de hengelsport ging hij in gesprek met diverse politieke partijen. “Het is essentieel dat een lokale sportvisser deze dialogen voert”, meent de voorzitter van Hengelsportvereniging Elden. “Vanuit mensen die het lokale sportvisbelang goed kunnen duiden en daarbij vanuit hun hart spreken, komt de boodschap het beste binnen bij bestuurders. Zo creëer je de meeste impact”, benadrukt hij. De ‘Arnhemse methode’ was geboren.
John Beijer, voorzitter van HSV Elden, werkte veertig jaar bij Wageningen University & Research als aquatisch ecoloog. Zijn expertise komt tijdens de gesprekken met de politiek goed van pas.
Mening achterban
Voordat er überhaupt gesprekken met politici werden gevoerd, is eerst gewerkt aan een duidelijk en consistent verhaal. Daarvoor zijn via een enquête meer dan 3.000 sportvissers in de regio geraadpleegd. “De respons vanuit de achterban was heel hoog en leverde belangrijke input op. Vrijwel alle respondenten gaven aan graag te zien dat we actie zouden ondernemen richting de Arnhemse politiek”, vertelt Beijer. “De enquête gaf ook beter inzicht in de standpunten van onze achterban. Zo hecht 77% van de ondervraagden belang aan een gezonde visstand en een evenwichtig waterbeheer. Ook vond 72% van de respondenten het belangrijk om de betekenis van de hengelsport voor de samenleving beter voor het voetlicht te brengen.”
Deze cijfers vormden deels de basis voor de te voeren gesprekken met de politieke partijen. Beijer: “Dit verhaal hebben we aangevuld met een heldere uitleg over hoe het welzijn van de vis in de sportvisserij voorop staat. Over hoe wij zo goed en verantwoord mogelijk omgaan met vis en dit ook in de reglementen hebben verankerd.” Tijdens dit proces kreeg het team ook ondersteuning van een externe strategische communicatie-expert.
Volledig beeld
Zijn expertise als aquatisch ecoloog – Beijer werkte veertig jaar bij Wageningen University & Research – komt tijdens de gesprekken met de politiek goed van pas. Ook om bestuurders op een andere manier naar het thema vissenwelzijn te laten kijken. “Dat is hard nodig, want de Partij voor de Dieren maakt bijvoorbeeld handig gebruik van één wetenschappelijke publicatie over pijnbeleving bij vissen om de publieke opinie te beïnvloeden. Terwijl wetenschappers niet eensgezind zijn over de conclusies van het desbetreffende onderzoek – de meesten spreken deze zelfs tegen. Als je maar vaak genoeg met ongefundeerd bewijs komt, dan gaan mensen het vanzelf geloven”, stelt Beijer. Naast het ontkrachten van dergelijke onwaarheden, schetst hij een completer beeld van de hengelsport. “Het is sportieve spanning én ontspanning. Het is laagdrempelig, betaalbaar en inclusief. Aan de waterkant zitten hele verschillende mensen zij aan zij: vrachtwagenchauffeurs naast notarissen. Met dergelijke aspecten hielden politici geen rekening.”
Meer medestanders
Bij een aantal coalitiepartijen zijn inmiddels twijfels gerezen over het visverbod. Daar hebben behalve de gesprekken ook reportages in lokale media – o.a. over het Samen VISsenproject en de positieve impact van sportvissen op mensen en de gemeenschap – aan bijgedragen, gaat Beijer verder. Hij vermoedt dat het raadsbesluit vooruit wordt geschoven. “De coalitiepartijen zijn het over één ding eens: ze willen niet dat de samenwerking op dit dossier klapt.” Ook burgemeester Ahmed Marcouch deed een duit in het zakje. “Die zei in september 2022, na de bekendmaking van de gemeentebegroting: ‘Vindt Arnhem het verbieden van sportvissen echt belangrijker dan kinderen van dertien die cocaïne dealen?’ Zo wordt het onderwerp zelfs onderdeel van het politieke spel.”
Gemeentelijke subsidie voor de hengelsport
Beijer vindt binnen de gemeente steeds meer medestanders. “De Arnhemse Sport Federatie – die de collectieve belangen op politiek, ambtelijk en uitvoerend niveau vertegenwoordigt – staat vierkant achter ons.” Onlangs is met hun hulp zelfs een forse gemeentelijke subsidie toegekend aan HSV Elden voor de komende vijf jaar. Het geld – via het gemeentelijke Sportakkoord – zal gebruikt worden voor
maatschappelijke activiteiten zoals Samen VISsen, VISlessen voor de jeugd en sportvissen als remedie tegen PTSS. “Deze subsidie is een blijk van erkenning en waardering van de betekenis van hengelsport, ook voor de lokale samenleving. In de uitvoering werken we hierbij zoveel mogelijk samen met andere Arnhemse hengelsportverenigingen”, benadrukt Beijer.
Een Samen VIssen-uitje met zorginstelling Regina Pacis; vrijwilligers van HSV Elden en HSV De Serpeling werken hierbij samen.
Belangrijke les
Het politieke spel is echter nog niet gespeeld, want het gevaar is volgens Beijer zeker nog niet geweken. “Op dit moment hebben wij acht van de twaalf politieke partijen in Arnhem gesproken. In die gesprekken lukt het goed om onze boodschap over te brengen. Er zijn ook coalitiepartijen die graag met ons meedenken om naar oplossingen te zoeken die de hengelsport juist garanderen. Maar 100% zekerheid dat dit zich bij de gemeenteraad vertaalt in een besluit dat het visverbod van tafel gaat, biedt dat echter niet.”
De voorzitter blijft zich in ieder geval onvermoeibaar inzetten om de zaak voor elkaar te krijgen. “Omdat ik zelf graag vis en zie wat sportvissen voor heel veel mensen betekent. Die boodschap zo goed mogelijk overbrengen, ook aan niet-sportvissers, geeft mij veel voldoening. Hengelsport moet je niet verbieden, maar begeleiden. Juist daarom ben ik hengelsportbestuurder geworden.”
Tenslotte waarschuwt Beijer dat de situatie in Arnhem een belangrijke les is voor andere hengelsportverenigingen. “Ook als er in jouw gemeente op dit moment geen zaken spelen omtrent visverboden. Als je niet oppast, kan dat ook ineens omslaan. Zorg dus dat je de handen ineenslaat en via de Arnhemse methode de hengelsport duidelijk op de kaart zet bij de gemeentelijke politiek.”